"Καθημερινή", 30-03-2008

Το σύστημα Siemens και τα «δωράκια» του
Δωρεάν διακοπές για Ελληνες πολιτικούς, ακόμα και προσφορές για γάμους και δεξιώσεις

Τ. Τελλογλου

Ο μεσαίος υπάλληλος της Siemens Hellas που προσπαθούσε να πείσει μία υπηρεσία δίωξης του εγκλήματος στην Αθήνα, την άνοιξη του 2004, να αγοράσει ένα σύστημα για την ανίχνευση φορτίων με ναρκωτικά μίλησε για μίζα «μέχρι και 20%» αν το μηχάνημα αγοραζόταν από τη συγκεκριμένη εταιρεία. Ο μισθός του κρινόταν με βάση τις πωλήσεις, δεν τον ενδιέφερε και πάρα πολύ από πού θα έβγαινε η μίζα, που έτσι κι αλλιώς θα πληρωνόταν από κρατικά χρήματα.
Το ανέκδοτο περιστατικό θα είχε μικρότερη σημασία αν δεν εξέφραζε μια ολόκληρη εταιρική κουλτούρα. Δύο ακριβώς χρόνια μετά την πρώτη κατάθεση του διευθυντή τηλεπικοινωνιών της Siemens Hellas κ. Πρόδρομου Μαυρίδη στον εισαγγελέα της Βέρνης Οξνερ, που σηματοδότησε το «ξετύλιγμα» της μεγαλύτερης υπόθεσης εταιρικής διαφθοράς στην Ευρώπη, νέες λεπτομέρειες έρχονται στο φως από τις έρευνες κυρίως της εισαγγελίας του Μονάχου. Ετσι έγινε γνωστό από καταθέσεις στελεχών της μητρικής εταιρείας, που διαχειρίστηκαν τα «μαύρα ταμεία», ότι στο πλαίσιο της λειτουργίας τους στελέχη του ΟΤΕ αλλά και υπάλληλοι της Siemens Hellas είχαν το δικαίωμα να παίρνουν δώρα σε «είδος» τη δεκαετία του ’90 με ψώνια σε ακριβά καταστήματα της οδού Theatiner στο Μόναχο και πανάκριβες διαμονές σε ξενοδοχεία και εστιατόρια. Το «έρχονται οι Ελληνες» λεγόταν μεταξύ «σοβαρού και αστείου» στην εταιρεία, αλλά σηματοδοτούσε αυτή ακριβώς τη «συμβιωτική σχέση». Σχέση που επεκτάθηκε και σε Ελληνες πολιτικούς, οι διακοπές των οποίων πληρώθηκαν από τη μητρική εταιρεία, όπως άλλωστε και δεξιώσεις γάμων συγγενικών τους προσώπων ή οι παραμονές τους στο πανάκριβο ξενοδοχείο της πόλης του Μονάχου, το Bayerischer Hof.
«Μετά αρχίσαμε να διαφθείρουμε και τους δικούς μας», λέει Γερμανός δικηγόρος που είχε δουλέψει παλαιότερα με τη Siemens. Στην κατάθεσή του ο Μίχαελ Κουτσερόιτερ, οικονομικός διευθυντής του κλάδου τηλεπικοινωνιών της μητρικής εταιρείας, αναφέρει ότι το καλοκαίρι του 2004 εκλήθη από τον γενικό διευθυντή της Siemens hellas κ. Μ. Χριστοφοράκο να φιλοξενηθεί, με έξοδα της Siemens στην Αθήνα στο πλαίσιο των «Ολυμπιακών Αγώνων». «Ο κ. Χριστοφοράκος κάλεσε εμένα και την οικογένειά μου για παραμονή σε ξενοδοχείο 5 αστέρων κοντά στην Αθήνα με δικό μου οδηγό και αυτοκίνητο. Αρνήθηκα να δεχθώ αυτή την πρόσκληση. Με την ευκαιρία ο κ. Χριστοφοράκος μου ζήτησε να δεχθώ, πολλοί από τους συναδέλφους μου είχαν αποδεχθεί την πρόσκληση. Εγώ παρ’ όλα αυτά αρνήθηκα...».
O κ. Χριστοφοράκος ασφαλώς «διδάχθηκε» αυτό το σύστημα από τη μητρική εταιρεία. Επισκέψεις με συνοδεία στο Χοκενχάιμ, στη Μόντσα ή το Μονακό με Ελληνες καλεσμένους χρεωνόταν στα «έξοδα μάρκετινγκ» μιας εταιρείας που πολλές φορές οι διευθύνοντες των τοπικών εταιρειών χρέωναν ακόμα και τα είδη πρώτης ανάγκης στο σπίτι τους σε εταιρικούς λογαριασμούς. Σε αυτές τις συνθήκες ήταν θέμα χρόνου να χαθούν τα όρια.
«Είναι διαφορετικό πράγμα να δίνεις “μίζα” για να πάρεις μέρος σε έναν διαγωνισμό και άλλο πράγμα να κερδίζεις κάθε διαγωνισμό, επειδή δίνεις τη μεγαλύτερη μίζα...» σκέφτεται... φωναχτά δικηγόρος της Αθήνας, με μεγάλο πελατολόγιο ανθρώπων από την ιδιωτική οικονομία. Ενας συνάδελφός του θυμήθηκε αυτές τις μέρες ότι όταν το 1998 έγινε παράνομη η δωροδοκία στο εξωτερικό για τις γερμανικές εταιρείες, η θυγατρική της στην Ελλάδα αποφάσισε να σταματήσει τις δραστηριότητες στη χώρα μας. Για τη Siemens αυτό ήταν αδύνατο. Ηταν αντίθετο στην εταιρική της κουλτούρα, όπως ομολόγησε πρόσφατα ο επικεφαλής της μητρικής εταιρείας Πέτερ Λέσερ. Ο κ. Λέσερ σχεδιάζει τώρα να περιορίσει τις δραστηριότητες των διοικήσεων των τοπικών εταιρειών όπως η Siemens Hellas «στα απολύτως παραγωγικά τους καθήκοντα». Για τις ανάγκες μιας «νέας δομής «εκτός Γερμανίας θα δημιουργηθούν 20 εταιρικά κέντρα που ονομάζονται περιφερειακά κελύφη» (clusters). Η Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπαχθεί στην Ισπανία. Η Ανατολική Ευρώπη θα αναληφθεί από την Αυστρία. Τα πολλά «μαύρα» θα κοπούν, οι θέσεις του διοικητικού προσωπικού θα περιοριστούν. Ο επικεφαλής της Siemens Hellas θα δίνει αναφορά στον επικεφαλής του «περιφερειακού κελύφους». Φυσικά, αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει συμπεριφορές, που υπαγορεύονται και από την κουλτούρα της κάθε αγοράς, από τη μία μέρα στην άλλη.
Ηρθε και η ώρα της αυτοκριτικής
«Χρειαζόμαστε περισσότερη αγορά και λιγότερη πολιτική», λέει στέλεχος της μητρικής εταιρείας που συνταξιοδοτήθηκε πρόσφατα. «Πολλοί λένε, μα γιατί μας χτυπούν π.χ. οι Αμερικανοί; Μας χτυπούν γιατί μπήκαμε σε πολλές αγορές όπου δεν ήμασταν οι καλύτεροι, ήμασταν απλά καλοί και δεν αφήναμε εξαιτίας των σχέσεών μας με την πολιτική και τη διοίκηση να μπαίνει κανένας άλλος. Δείτε τι γίνεται με τα έργα ενέργειας. Η μητρική εταιρεία αναγνώρισε πρόσφατα ότι εξέδωσε προειδοποίηση μείωσης των κερδών κατά 900 εκατομμύρια ευρώ, επειδή οι μηχανικοί της, μεταξύ άλλων, δεν είναι σε θέση να παραδώσουν έγκαιρα μια σειρά έργων ενέργειας, μεταφορών αλλά και παροχής υπηρεσιών. Μεταξύ αυτών και το έργο ανακαίνισης του μετρό της Νέας Υόρκης που η Siemens είχε κερδίσει το 1999 ενάντια σε αμερικανικές εταιρείες.