τρέχα Αλαβάνεεεεεεεεεεεεεε, μέρος δεύτερον

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_ell_2_21/12/2008_296688

Οι δύο «τάξεις» μεταναστών της Αθήνας
Οι παλιοί που δουλεύουν για 40 - 55 ευρώ στρέφονται κατά των νέων που ρίχνουν το μεροκάματο κάτω και από 20 ευρώ
Της Μαριας Δεληθαναση

Πετρούπολη, 6 π.μ. έξω από το κατάστημα μεγάλης εταιρείας ειδών υγιεινής. Στη μια πλευρά του δρόμου Μαροκινοί και Ιρακινοί, στην άλλη Ιρανοί και Αφγανοί. Κοινό σημείο τους ο λίγος χρόνος παραμονής τους στην Ελλάδα. Μεροκάματο 20 - 25 ευρώ για τους πρώτους· ελάχιστα ευρώ έως τίποτα για τους δεύτερους, κυρίως τους Αφγανούς, οι οποίοι δεν γνωρίζουν τη γλώσσα και εξαπατώνται από εργοδότες που αρνούνται να τους πληρώσουν.
Κάνιγγος, ίδια ώρα. Πιάτσα μπογιατζήδων. Το μεροκάματο ανέρχεται στα 50 - 55 ευρώ για τους μάστορες και σε 40 ευρώ για τους βοηθούς. Χώρες προέλευσης Αλβανία (κυρίως), Πολωνία, Ρωσία. Ομόνοια (έξω από το παλιό «ΝΕΟΝ»). Πιάτσα κτιστάδων και σοβατζήδων. Δεκάδες Αλβανοί, 2 - 3 Ελληνες και ένας Τούρκος πολιτικός πρόσφυγας. Το μεροκάματο ανεβαίνει στα 60 - 65 ευρώ για τον ειδικευμένο τεχνίτη και σε 40 ευρώ για τον βοηθό…
Οι εθνότητες χωρίζονται σε πιάτσες νέων και παλιών μεταναστών, όμως η ειδίκευση αποδεικνύεται σχεδόν αποκλειστικό προνόμιο των Αλβανών ή Ανατολικοευρωπαίων. Κοινό πρόβλημα όλων, η αναδουλειά και τα μεροκάματα που πέφτουν σαν τους δείκτες του χρηματιστηρίου. Οι Ελληνες κατηγορούν τους Αλβανούς διότι τα προηγούμενα χρόνια έριξαν την τιμή από 80 σε 55 - 60 ευρώ το μεροκάματο για τον ειδικευμένο τεχνίτη. Οι Αλβανοί και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι κατηγορούν τους Ασιάτες διότι έριξαν το μεροκάματο του εν μέρει ειδικευμένου από 40 στα 25 ευρώ. Οι Ασιάτες (Πακιστανοί και Ινδοί) έχουν αποδεχθεί τα 20 ευρώ μεροκάματο. Οι Αφγανοί και οι προερχόμενοι από τη Μαύρη Ηπειρο (όλοι από εμπόλεμες ζώνες) ζουν ανεπιθύμητοι στην κόψη του ξυραφιού.
Το καίριο στοιχείο όλων σήμερα αποτελεί η νομιμότητα, σημειώνει ο κ. Β. Χρονόπουλος από το διαδικτυακό περιοδικό diavatirio.net. Υπάρχουν πολλοί παλιοί μετανάστες που δεν έχουν χαρτιά, όπως και οι νέοι που είναι αιτούντες άσυλο ή σε διαδικασία ασύλου. Το αποτέλεσμα είναι να κάνουν οποιαδήποτε δουλειά απλώς για να επιβιώσουν. Ακόμη κι αν έχουν προσόντα, ακόμη κι αν ήθελαν, δεν μπορούν να εργασθούν σε συνθήκες νομιμότητας.
Οι παλιοί
Παλέψαμε τόσα χρόνια και τώρα όλα χάνονται
Ο Διονύσης Κεκάι βρίσκεται στην Ελλάδα από το 1991. Μπογιατζής στο επάγγελμα ζει εδώ με τη σύζυγο και το 8χρονο παιδί του. Καθημερινά πηγαίνει στην πιάτσα των μπογιατζήδων έξω από το χρωματοπωλείο «Παπαδόπουλος» στην πλατεία Κάνιγγος. «Παλέψαμε τόσα χρόνια κι όλα τα δικαιώματά μας σιγά σιγά χάνονται. Και δουλειά να βρεις σήμερα, όλα τα χρήματα πάνε στα ένσημα» λέει και ένας συμπατριώτης του προσθέτει: «Δουλεύεις 10-15 μέρες και μετά σου λένε «πάρε 150 ευρώ και θα τα βρούμε…». Οταν είσαι άνεργος ένα μήνα θα δουλέψεις για όσο όσο. Πώς θα μεγαλώσουν όμως τα παιδιά;».
Μετά τον Αύγουστο η δουλειά έχει μειωθεί τουλάχιστον κατά 50%, λένε οι μάστορες στις πιάτσες της Κάνιγγος και της Ομόνοιας. Κάποιος Ρώσος μπογιατζής υποστηρίζει ότι «φταίνε οι μαύροι που έχουν πάρει όλες τις δουλειές κι έριξαν το μεροκάματο κάτω από 20 ευρώ», αλλά ένας ψυχραιμότερος Αλβανός προσθέτει: «Μόνο αν υπάρξουν δημόσια έργα και ξεκινήσει πάλι η οικοδομή θα σωθούν και οι μαύροι και οι κίτρινοι και οι μπλε... Αν δεν κυκλοφορήσει χρήμα, δεν θα γίνει τίποτα. Ομως το χρήμα δεν κυκλοφορεί, όταν το δίνουν στις τράπεζες».
Το ΙΚΑ δεν ελέγχει
Οι Αλβανοί κτιστάδες, σοβατζήδες και καλουπατζήδες κατηγορούν τους εργοδότες για την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει. Σύσσωμοι υποστηρίζουν ότι μόνο όταν «οι άνθρωποι του ΙΚΑ βγουν σε ομάδες για να ελέγξουν τις οικοδομές, τα εργοστάσια, τις επιχειρήσεις και βάλουν πρόστιμο σε όποιον απασχολεί εργαζόμενο χωρίς να τον ασφαλίζει, θα γίνει σωστή η οικονομία στην Ελλάδα». Κι όπως χαρακτηριστικά προσθέτει ο πατέρας ενός δίχρονου αγοριού και ενός πεντάχρονου κοριτσιού: «Την πρώτη φορά πλήρωσα 1.000 ευρώ για ένσημα, τη δεύτερη 600 ευρώ και τώρα θα αναγκασθώ να πληρώσω πάνω από 2.000 ευρώ για να είναι νόμιμη η οικογένεια»…
Κάποιοι Αλβανοί είναι επικριτικοί απέναντι σε άλλους λαούς για τα ημερομίσθια που αποδέχονται: «Βλέπεις κανέναν Αλβανό να δουλεύει για 15 ευρώ στο βενζινάδικο;», ρωτά ένας. «Μόνο μαύρους βλέπεις»… Κι ένας άλλος: «Πήγα μια φορά σε μεγάλο ξενοδοχείο και με έβαλαν στη λάντζα. Δώδεκα ώρες δουλειά για 40 ευρώ. Μόνο μαύρους είχε εκεί».
Τους Αλβανούς αποφεύγει ιδιαιτέρως μια άλλη εθνότητα παλιών μεταναστών, οι Ινδοί. Ο πρόεδρος της Ινδικής Κοινότητας κ. Ραμ εξηγεί ότι «έχουμε καλές σχέσεις με Αιγύπτιους, Ρώσους, Πολωνούς, όχι όμως με Αλβανούς διότι έχουν πολύ επιθετική φύση. Πριν από επτά χρόνια Αλβανοί εισέβαλαν σε σπίτια Ινδών στο Κορωπί, τα κατέστρεψαν και σκότωσαν δύο. Στο Μενίδι πυροβόλησαν πάλι δύο Ινδούς». Το 70% των Ινδών εργάζονται στη γεωργία και την κτηνοτροφία. «Εργάζονται πολύ σκληρά 12-14 ώρες, αλλά δεν πληρώνονται για τις υπερωρίες. Δεν διαμαρτύρονται ποτέ, διότι πιστεύουν ότι εάν ανεβάσουν τη φωνή και διεκδικήσουν κάτι θα χάνουν τη δουλειά τους». Το ημερομίσθιο κυμαίνεται στα 20-30 ευρώ, ανάλογα με τη δουλειά και την περιοχή. Οι πρόσφυγες από το Μπανγκλαντές εργάζονται κυρίως στη μεταποίηση και παίρνουν πέντε ευρώ την ώρα. Με παρόμοια ημερομίσθια εργάζεται και η πλειονότητα των Πακιστανών.
Νέο είδος ρατσισμού
Μετά την ένταξη της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας, οι παλιοί παράνομοι έγιναν νόμιμοι πολίτες της Ε.Ε. και ανταγωνιστές των αλλοδαπών από τρίτες χώρες, αφού δεν έχουν πια ανάγκη ενσήμων και άδεια παραμονής και προτιμώνται στα χαμηλά μεροκάματα. Οπως σημειώνει ο συντονιστής του Ελληνικού Φόρουμ Μεταναστών κ. Αχμέτ Μοαβία, «οι διαφορές μεταξύ νέων και παλαιών κρατών-μελών οδηγούν σε ένα νέο είδος εργασιακού ρατσισμού και ενδο-ευρωπαϊκού αποκλεισμού. Γραφεία ευρέσεως εργασίας μεταφέρουν φτηνούς εργαζόμενους από τη μια χώρα στην άλλη. Πέρυσι ένα τέτοιο γραφείο μετέφερε νέες κοπέλες από την Πορτογαλία και την Ισπανία στην Ολλανδία. Ενώ στην αγγελία αναγραφόταν ότι θα πληρώνονταν 913 ευρώ για οκτάωρη εργασία σε ολλανδικές καλλιέργειες, τελικά οι κοπέλες αναγκάζονται να δουλεύουν 12 ώρες την ημέρα προς 600 ευρώ. Αντιστοίχως στην Ελλάδα, επειδή δεν έχουν ανάγκη τα ένσημα για να αποδείξουν τη νομιμότητά τους, Βούλγαροι και Ρουμάνοι κοστίζουν λιγότερο από άλλους μετανάστες που έχουν ανάγκη από ένσημα»…
Οι νέοι
Μας λένε «θα πληρωθείς αύριο» και μετά φτάνει η Αστυνομία
Η συντριπτική πλειονότητα των «νέων» αλλοδαπών είναι αιτούντες άσυλο ή παράνομοι που ζουν εδώ μέχρι να μαζέψουν χρήματα για να μεταβούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. «Πριν παίρναμε 35-40 ευρώ την ημέρα. Τώρα παίρνουμε 20-25 ευρώ. Εδώ και ενάμιση χρόνο έχει έρθει πολύς κόσμος. Φτάνουν καράβια καθημερινά. Πηγαίνετε απέναντι να δείτε…», λέει ένας Μαροκινός που πριν ζούσε στην Κρήτη. «Για τρία χρόνια ήμουν νόμιμος. Μας δημιούργησαν προβλήματα και ήρθα στην Αθήνα. Τώρα πια δεν θέλω να μείνω εδώ. Μόλις τα καταφέρω, θα φύγω. Εμείς από Μαρόκο, Τυνησία και Αλγερία θέλουμε να πάμε στη Γαλλία ή στο Βέλγιο. Εκεί είναι οι οικογένειές μας».
Στην άλλη πλευρά του δρόμου, οι Αφγανοί και οι Ιρανοί είναι όλοι αιτούντες άσυλο. Οσοι καταφέρουν να βρουν δουλειά δύο φορές την εβδομάδα και να κερδίσουν 120 ευρώ τον μήνα θεωρούν τον εαυτό τους τυχερό. Εξι-επτά άτομα κοιμούνται μαζί σε ένα δωμάτιο. «Μόλις εμφανισθεί εργολάβος τρέχουμε όλοι μαζί», λέει με πίκρα ένας 24χρονος Αφγανός. «Ερχόμαστε εδώ από τις 5.30-6 το πρωί και περιμένουμε μέχρι τις 10-11 η ώρα. Στα μεγάλα εργοστάσια δεν μας παίρνουν, διότι δεν έχουμε άδεια παραμονής». Ανάμεσά τους ένα νεαρό αγόρι, πρώην φοιτητής, προσπαθεί να εργασθεί στην οικοδομή αν και έχει σοβαρά ορθοπεδικά προβλήματα έπειτα από το ξύλο που έφαγε στην Τουρκία.
Εκμετάλλευση ανηλίκων
Η κ. Ξένια Πασσά, μέλος της Νομικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες, περιγράφει όλο το δράμα που ζουν Αφγανοί, Ιρακινοί, Σουδανοί και Σομαλοί: «Το πιο σοβαρό πρόβλημα με τη διοίκηση αφορά τις Νομαρχίες που έχουν σταματήσει να εκδίδουν άδειες εργασίας, ειδικά στη Β. Ελλάδα και τη Θεσσαλονίκη, με το σκεπτικό ότι ήδη υπάρχουν άνεργοι ημεδαποί στη χώρα. Ομως, εφόσον η Ελλάδα δεν έχει άλλες παροχές για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες, είναι υποχρεωμένη να εκδίδει τουλάχιστον άδειες εργασίας για να μπορέσουν να επιβιώσουν. Διαφορετικά, έχουμε σοβαρό πρόβλημα»… Ενήλικοι Αφγανοί εργάζονται για τρία ευρώ την ώρα ως γαζωτές. Τα ανήλικα 14-15 ετών βρίσκονται σε ακόμη χειρότερη κατάσταση. «Δουλεύουν όλα παράνομα, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη εκμετάλλευση και ποικιλόμορφα προβλήματα», σημειώνει η κ. Πασσά. Αυτές οι «μαύρες» επιχειρήσεις, που αλλάζουν συχνά διεύθυνση, ανήκουν κυρίως σε Αιγύπτιους και Σύριους. Αλλά η παράνομη απασχόληση είναι κυρίαρχη και σε όσους έχουν εξασφαλίσει άδεια εργασίας. Υπόθεση που αφορά τον καθαρισμό των οχημάτων του ΗΛΠΑΠ από μετανάστες εκκρεμεί στα δικαστήρια. Οι εργαζόμενοι, όλοι από την Αφρική, εργάζονταν από τις 10 το βράδυ μέχρι τις 4 το πρωί παράνομα ή με άδεια εργασίας πρόσφυγα και πληρώνονταν στην καλύτερη περίπτωση 500 ευρώ τον μήνα. «Το συμβάν μού δίνει την εντύπωση ότι όλα τα λεωφορεία και τρόλεϊ που χρησιμοποιούμε, έτσι καθαρίζονται», σημειώνει η κ. Πασσά. «Κι όταν πάει το ΙΚΑ για έλεγχο τούς κρύβουν μέσα στα οχήματα, σβήνουν τα φώτα και οι αλλοδαποί φοβούνται».
Δεν εμπιστεύονται τους μαύρους
«Οι λευκοί δεν εμπιστεύονται τους μαύρους για δουλειά. Γι' αυτό δεν πηγαίνουμε στις πιάτσες, εξηγεί στα αγγλικά ο Ανταμ, πρόεδρος του Συνδέσμου Σουδανών Προσφύγων. «Οι πιο τυχεροί εργάζονται σε εταιρείες καθαρισμού μαζί με Αφγανούς, Πακιστανούς, πρόσφυγες από το Μπαγκλαντές και παίρνουν 24-25 ευρώ για 11 ώρες δουλειάς. Αλλά η πλειονότητα πηγαινοέρχεται στην επαρχία για να δουλέψει στις συγκομιδές. Εκεί μένουν σε εγκαταλελειμμένα σπίτια, πληρώνονται 16-20 ευρώ την ημέρα για 12 ώρες δουλειάς και σπανίως φθάνουν τα 25 ευρώ. Αλλά και στην επαρχία δεν μπορούν να μείνουν. «Οταν τελειώνει η δουλειά, έρχεται η αστυνομία και μας διώχνει. Μερικές φορές ούτε μας πληρώνουν. Το αφεντικό λέει αύριο… αύριο και μετά έρχεται η αστυνομία», εξηγούν. Και ποια είναι η τύχη όλων αυτών στο τέλος; Οταν δεν υπάρχει δουλειά, καταλήγουν να κάνουν τράφικινγκ, να πουλάνε CD, το κορμί τους, πλαστά διαβατήρια, ναρκωτικά...