Δευτέρα 19 Νοεμβρίου 2007

Από την Ελευθεροτυπία, /www.enet.gr/online/online_text/c=110,id=50298936,63536952,77710520,85469752,99660728,4372600

ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ - ΕΡΝΤΟΓΑΝ εγκαινίασαν τον ελληνοτουρκικό αγωγό φυσικού αερίου

"Χαμόγελα με Τουρκία-ΗΠΑ, γύρισαν πλάτη Ιταλία-Ε.Ε.

ΥΨΑΛΑ, ΤΟΥΡΚΙΑ
Αποστολή, ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΚΟΡΑΗ

Σε «οριεντάλ» εγκαίνια με αμερικανικό καπέλο εξελίχθηκε η έναρξη της λειτουργίας του τουρκο-ελληνο-ιταλικού αγωγού φυσικού αερίου στα Υψαλα της Τουρκίας χθες.

Πάτησαν το κουμπί οι πρωθυπουργοί της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, της Ελλάδας Κώστας Καραμανλής και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάν Αλίεφ (το φυσικό αέριο θα είναι αζέρικο) ενώπιον του εκλεκτού προσκεκλημένου των Τούρκων, του Αμερικανού υπουργού Ενέργειας Σάμιουελ Μπόντμαν.Η παρουσία του τελευταίου είχε στόχο να στείλει το ηχηρό μήνυμα στήριξης των ΗΠΑ σε οποιονδήποτε αντιρωσικό ενεργειακό άξονα, αφενός μεν για να μειωθεί η ενεργειακή εξάρτηση της Ε.Ε. από τη Ρωσία, αφετέρου δε για να εφοδιαστεί η ευρωπαϊκή αγορά και από άλλες πηγές.ΑπόντεςΑπό αυτό το τουρκοαμερικανικό παιχνίδι εντυπώσεων και ουσίας ήταν ηχηρή η απουσία υψηλής εκπροσώπησης της Ιταλίας (που είναι ο τρίτος εταίρος του συγκεκριμένου αγωγού) και της Ε.Ε. Η ελληνική κυβέρνηση προσκάλεσε τον Ιταλό υπουργό Ενέργειας Λουίτζι Μπερσάνι, αλλά εκείνος δεν ήρθε. Παρών ήταν μόνο ο Ιταλός πρέσβης. Ενα ευγενικό γράμμα, ότι η σύζυγός του χειρουργείται, έστειλε ο επίτροπος Ενέργειας Αντριτς Πίμπαλγκς. Δεν ήρθε άλλος στη θέση του και η Κομισιόν εκπροσωπήθηκε από τον επικεφαλής του γραφείου της στην Αθήνα Ιερόθεο Παπαδόπουλο. Στο παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων, που προηγήθηκε, έγιναν απέλπιδες προσπάθειες από την ελληνική πλευρά προκειμένου να πειστεί η τουρκική ώστε τα εγκαίνια να παραμείνουν μια υπόθεση μεταξύ των δύο χωρών. Ο λόγος ήταν ότι σε ένα μήνα ο Κ. Καραμανλής θα έχει συνάντηση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στη Μόσχα και η ελληνική κυβέρνηση δίνει ιδιαίτερη σημασία στην ενεργειακή συμμαχία που έχει αναπτύξει με τη Ρωσία και μάλιστα με δύο αγωγούς, τον Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη (πετρελαίου) και τον Σάουθστριμ (φυσικού αερίου).Η συμφωνία για τον τελευταίο ανακοινώθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τους Καραμανλή-Πούτιν τον περασμένο Ιούνιο, κάτι που προκάλεσε εκνευρισμό στην τουρκική πλευρά, που ανέβαλε τα εγκαίνια του αγωγού φυσικού αερίου, τα οποία αρχικά είχε προγραμματιστεί να γίνουν στις αρχές του καλοκαιριού. Η πανηγυρική τελετή έναρξης της λειτουργίας του αγωγού έγινε και πάλι στην τουρκική πλευρά (όπως και των θεμελίων του έργου κατασκευής στις αρχές Ιουλίου του 2005) και με το ελληνικό «Ο.Κ.» στο τουρκικό αίτημα να είναι παρόντες τόσο ο Αζέρος πρόεδρος όσο και ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας. Στα εγκαίνια παραβρέθηκε και ο νέος πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα Σπέκχαρντ, ο οποίος έφτασε στην Αθήνα μόλις προχθές, αλλά ήταν πολύ διακριτικός και σχεδόν πέρασε απαρατήρητος. ΙσορροπίεςΟ Κ. Καραμανλής στη σύντομη τελετή που έγινε στην ελληνική πλευρά, κοντά στο χωριό Πέπλο, επιχείρησε να ισορροπήσει, κάνοντας αναφορά και στους άλλους αγωγούς που ενδιαφέρουν την Ελλάδα, ενώ απέφυγε στην προσφώνησή του να κάνει ειδική αναφορά στον Αμερικανό υπουργό Ενέργειας. Στην τελετή έδωσε το «παρών» ένας στρατός υπουργών και βουλευτών. Ο Ερντογάν συνοδευόταν μόνο από τον υπουργό Ενέργειας Γκιουλέρ. Αντίθετα, από ελληνικής πλευράς παραβρέθηκαν εκτός από τον υπουργό Ανάπτυξης Χρ. Φώλια και τους υφυπουργούς Βλάχο και Καλαφάτη, οι υπουργοί Αλογοσκούφης, Κοντός, Δούκας, ο πρόεδρος της Βουλής (και πρώην υπουργός Ανάπτυξης) Δ. Σιούφας, ο γραμματέας της Κ.Ο. της Ν.Δ. Γ. Τραγάκης, κ.ά.Οι δύο πρωθυπουργοί συναντήθηκαν στη γέφυρα των Κήπων. Είχαν θερμή χειραψία και μετά ο Κ. Καραμανλής επιβιβάστηκε στο αυτοκίνητο του Ερντογάν και μαζί πήγαν στα Υψαλα, όπου έγινε η τελετή. Μήνυμα στους ΤούρκουςΜήνυμα καλής γειτονίας έστειλε στην Τουρκία ο Κ. Καραμανλής. «Με την ευκαιρία αυτή απευθυνόμενος στους Τούρκους γείτονές μας να βεβαιώσω για μια φορά ακόμη ότι η Ελλάδα, η κυβέρνηση, όλες οι πολιτικές δυνάμεις, όλες οι Ελληνίδες και οι Ελληνες, επιδιώκουμε σχέσεις καλής γειτονίας, σχέσεις συνεργασίας, σχέσεις διαρκούς προσέγγισης των δύο λαών. Εργαζόμαστε με ευθύνη για τις σημερινές και για τις επόμενες γενιές. Υποστηρίζουμε σταθερά την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας σας. Η θέση μας είναι ξεκάθαρη και ανυπόκριτη. Οπως ισχύει σε κάθε άλλη περίπτωση, έτσι και για τη χώρα σας η πλήρης συμμόρφωση στα ευρωπαϊκά προαπαιτούμενα θα σημαίνει και την πλήρη ένταξή σας στην ευρωπαϊκή οικογένεια».Ο Ερντογάν υποστήριξε ότι «οι πολιτικές στον τομέα της ενέργειας συμβάλλουν στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της περιοχής». «Η τρομοκρατία δεν έχει θέση όπου υπάρχουν αγωγοί», τόνισε. Αναφέρθηκε και στο «ενεργειακό όραμα», όπως το αποκάλεσε, της Τουρκίας, το οποίο βρίσκεται πολύ κοντά με το αμερικανικό. «Με τον γεωπολιτικό της ρόλο, του διανομέα, η Τουρκία μπορεί να αποτελέσει το ενεργειακό κέντρο από Βορρά-Νότο-Ανατολή και Δύση. Το δεύτερο κομμάτι του αγωγού, που θα συνδέει την Ελλάδα με την Ιταλία, θα ενισχύσει τη ζήτηση της ενέργειας από το Αζερμπαϊτζάν και τις άλλες χώρες της Ασίας. Ο δρόμος του μεταξιού είναι μεγάλη πρόκληση».Ο Αζέρος πρόεδρος Αλίεφ χαρακτήρισε τον αγωγό από τον οποίο θα περνάει αζέρικο φυσικό αέριο «ένα πρώτο βήμα για να μπει το Αζερμπαϊτζάν στην ευρωπαϊκή αγορά. «Ελπίζω να ακολουθήσουν και άλλα», τόνισε. Για «διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών που θα ωφελήσει όλους», μίλησε ο Σάμιουελ Μπόντμαν. Σύστησε ως «νέους ενεργειακούς εταίρους» χώρες όπως είναι το Αζερμπαϊτζάν, το Τουρκμενιστάν, το Καζαχστάν κ.λπ. «Η κεντρική Ασία μπορεί να είναι ο νέος προμηθευτής της Ευρώπης», τόνισε.
korai@enet.gr
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΗΣ βιωσιμότητας ο αγωγός που εγκαινιάστηκε χθες, καθώς ο αποκλεισμός της Ρωσίας περιορίζει στο ελάχιστο την ποσότητα φυσικού αερίου που θα διοχετεύεται απ' αυτόν στην Ιταλία και εν συνεχεία στην Ευρώπη.

Αέριο με το σταγονόμετρο για τα μάτια των ΗΠΑ

Της ΚΥΡΑΣ ΑΔΑΜ

Διαφορετικά οφέλη για τη γεωπολιτική αξία των χωρών τους και την εξυπηρέτηση της ενεργειακής διπλωματίας τους προσπαθούν να αποκομίσουν οι πρωθυπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας από τα χθεσινά εγκαίνια του αγωγού φυσικού αερίου, που θα συνδέσει την Τουρκία με την Ελλάδα και την Ιταλία.

Για την Τουρκια τα πράγματα είναι μάλλον απλά και σαφή:Η Αγκυρα επιχειρεί να καταστεί διεθνώς ένας ισχυρός -και σταθερός- ενεργειακός κόμβος, που θα μεταφέρει στη Δύση ενεργειακούς πόρους οι οποίοι δεν θα προέρχονται από τη Ρωσία.Χωρίς ρωσικόΜετά τη λειτουργία του αγωγού πετρελαίου Μπακού Τσεϊχάν, που μεταφέρει στη Μεσόγειο πετρέλαια της Κασπίας τα οποία δεν είναι ρωσικά, ο αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας - Τουρκίας, που εγκαινιάστηκε χθες, πιστοποιεί και αυτός ότι δεν θα χρησιμοποιηθεί ρωσικό φυσικό αέριο. Ετσι, η Αγκυρα «πλασάρεται» διεθνώς ως ο ενεργειακός διάδρομος που συνδέει την Ανατολή με τη Δύση , αποκλείοντας όμως εκ των προτέρων την πρόσβαση σ' αυτόν ρωσικών πετρελαίων και αερίου.Ο ρωσικός αποκλεισμός, ωστόσο, αυτή τη στιγμή καθιστά οικονομικώς προβληματικούς και τους δύο αγωγούς που περνούν από το τουρκικό έδαφος, γιατί οι μη ρωσικές ποσότητες υδρογονανθράκων από την Κασπία δεν επαρκούν για την πλήρη οικονομική βιωσιμότητά τους. Αυτό το στοιχείο, φυσικά , ουδόλως ενδιαφέρει για την ώρα τις ΗΠΑ, οι οποίες στηρίζουν κάθε τι το μη ρωσικό στην προμήθεια υδρογονανθράκων προς τη Δύση. Από κοντά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βεβαίως, με το πρόσχημα ότι δεν θέλει να εξαρτάται ενεργειακά αποκλειστικώς και μόνο από τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ευκόλως, λοιπόν, εξηγείται γιατί ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Σ. Μπόντμαν δέχτηκε να τον πάρει από το χεράκι ο κ. Ερντογάν και να τον πάει στα εγκαίνια του «αγωγού» του.Για την κυβέρνηση Καραμανλή τα πράγματα δεν είναι ούτε τόσο εύκολα ούτε τόσο απλά. Είναι κοινό μυστικό ότι το ενεργειακό-διπλωματικό άνοιγμα της Αθήνας προς τη Μόσχα του Β. Πούτιν αποτελεί το υπ' αριθμόν 1 πρόβλημα δυσφορίας της Ουάσιγκτον προς την Αθήνα. Το έχουν εκφράσει με όλους τους δυνατούς τρόπους οι Αμερικανοί αξιωματούχοι σε όλες τις συναντήσεις τους με Ελληνες αξιωματούχους. Η κυβέρνηση Καραμανλή επομένως είχε ανάγκη μια σταθερή κίνηση προσέγγισης των ΗΠΑ (σ.σ. οι αμφιλεγόμενες ελληνικές θέσεις για την αμερικανική αντιπυραυλική ασπίδα, φυσικά, δεν ήταν επαρκείς).Ετσι η Αθήνα, σε μια προσπάθεια κατευνασμού των ΗΠΑ αλλά και σύσφιγξης των ελληνοτουρκικών σχέσεων μέσω της ενεργειακής διπλωματίας, συμφώνησε εύκολα στον αγωγό φυσικού αερίου από την Τουρκία, με δεδομένο ότι σ' αυτόν δεν θα περάσει ρωσικό αέριο.Ούτε προς ΙταλίαΤο επόμενο βήμα καλής θέλησης προς τις ΗΠΑ από την Ελλάδα έγινε στο κομμάτι αυτού του αγωγού φυσικού αερίου, που από την Ηγουμενίτσα θα περάσει υποθαλασσίως την Ιταλία. Και σ' αυτό η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη δεσμευτεί ότι δεν θα χρησιμοποιήσει ρωσικό φυσικό αέριο.Το θέμα είχε απασχολήσει ιδιαιτέρως τους Καραμανλή - Πούτιν κατά την πρόσφατη συνάντησή τους, με το Ρώσο πρόεδρο να επιμένει ότι«μπορείτε να φτιάξετε όσους αγωγούς θέλετε, αλλά η πληρότητά τους και η οικονομική βιωσιμότητά τους εξαρτάται απολύτως από τις ποσότητες ρωσικού αερίου, γιατί τα αποθέματά μας είναι μεγαλύτερα από όλων των άλλων μαζί».Η επιβεβαίωση ότι ο αγωγός φυσικού αερίου Ελλάδας - Ιταλίας δεν θα έχει ρωσικό αέριο ήρθε προχθές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε απάντηση σχετικής ερώτησης του ευρωβουλευτή του ΣΥΝ Δ. Παπαδημούλη. Η Κομισιόν στην απάντηση του αρμόδιου επίτροπου κ. Πίλμπαγκς αναφέρει:«...Οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις, η Edison ( ιταλική) και η ελληνική ΔΕΠΑ, που επωμίζονται πλήρως τους κινδύνους του έργου, διαβεβαιώνουν ότι είναι σε θέση να εγγυηθούν επαρκή ποσότητα αερίου που να εξασφαλίζει την πληρότητα του σωληναγωγού...(και καταλήγει) «ως δυνητικές περιοχές προμήθειας αερίου αναφέρονται η Κασπία και η Μέση Ανατολή», φωτογραφίζοντας έτσι τον επιδιωκόμενο αποκλεισμό του ρωσικού φυσικού αερίου.Η Επιτροπή, ακόμη, ερμηνεύοντας τη σχετική οδηγία για τον αποκλεισμό τρίτων μερών από τη χρήση του υποθαλάσσιου τμήματος του αγωγού («Ποσειδών»), αναφέρει: «Η Επιτροπή...δεν προέβαλε αντίρρηση στην εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 22 σχετικά με τη χορήγηση εξαίρεσης σε τρίτο μέρος για το εν λόγω έργο...».Είναι φανερό, λοιπόν, ότι η Κομισιόν, ύστερα από αίτημα της Ελλάδας και της Ιταλίας, περιγράφει τον αποκλεισμό χρησιμοποίησης και αξιοποίησης του ρωσικού φυσικού αερίου.Αγκάθι με ΠούτινΣτον... αέρα, βεβαίως, παραμένει η ρωσική πρόταση για τη δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου «South Stream», που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο από τη Βουλγαρία μέσω Ελλάδας στην Ιταλία, ύστερα από συνεργασία με την κρατική ιταλική εταιρεία ΕΝΙ.Με δεδομένο ότι ο αγωγός πετρελαίου Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολης πρέπει «να ξεκολλήσει» για να αρχίσει η κατασκευή του, είναι σαφές ότι ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής θα έχει πολλά και δύσκολα να συζητήσει και να λύσει με τον πρόεδρο Πούτιν στην προσεχή συνάντησή τους, στα μέσα Δεκεμβρίου στη Μόσχα.Ο ΠαπαδημούληςΟ ευρωβουλευτής του ΣΥΝ Δ. Παπαδημούλης στη δήλωσή του ανέφερε:«Η υψηλή και πανηγυρική παρουσία της ηγεσίας των ΗΠΑ στα σημερινά εγκαίνια, παρουσία των κ.κ. Καραμανλή και Ερντογάν, φωτογραφίζει τον κύριο εμπνευστή του έργου, καθώς και τους ευρύτερους γεωπολιτικούς στόχους που υπηρετεί ο αποκλεισμός της δυνατότητας πρόσβασης του ρωσικού φυσικού αερίου. Είναι προφανές ότι η ελληνική κυβέρνηση, με αυτήν την ευθυγράμμισή της με τις αμερικανικές επιδιώξεις στο πλαίσιο του αμερικανορωσικού ενεργειακού πολέμου, εξευμενίζει τις ΗΠΑ για το "ατόπημα" του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη».ΚΚΕ: Ουδέν όφελοςΤο ΚΚΕ από την πλευρά του σχολίασε ότι οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα δεν θα ωφεληθούν σε τίποτα από τον αγωγό φυσικού αερίου. Οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν είναι ελάχιστες, ενώ δεν θα έχουν φθηνό και ασφαλές φυσικό αέριο, εφόσον το εκμεταλλεύονται μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι."